Για να δημιουργήσεις μια νέα χώρα, με νέες αξίες και νεόκοπους σοσιαλιστές πολίτες, είναι απαραίτητο να ξεκινήσεις από την αρχή: από τα παιδιά. Οι δάσκαλοι στις ανατολικές περιοχές απολύθηκαν αμέσως επειδή η δουλειά τους ως τότε ήταν να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά με τις αξίες του ναζιστικού καθεστώτος. Έπρεπε να δημιουργηθούν σοσιαλιστές δάσκαλοι. Οι αρχές εισήγαγαν εξάμηνα πλάνα επιμόρφωσης για «δασκάλους του λαού» τους οποίους έστειλαν μετά στα σχολεία. Το Φεβρουάριο του 1946, ο Χ.Κ., που δεν είχε τελειώσει το σχολείο ο ίδιος, ήταν πλήρως αναγνωρισμένος δάσκαλος στο χωριό Λιντάου, τριάντα χιλιόμετρα από το Ντεσάου.
Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, οργανώθηκαν οι πρώτες «ελεύθερες δημοκρατικές» εκλογές στην Ανατολική Γερμανία. Η αλήθεια είναι ότι εκλογές οργανώνονταν τακτικά σ όλη τη διάρκεια της ζωής της Ανατολικής Γερμανίας. Στο ψηφοδέλτιο υπήρχαν εκπρόσωποι όλων των μεγάλων κομμάτων, τα οποία ήταν ακριβώς το αντίστοιχο των κομμάτων που υπήρχαν στη Δυτική Γερμανία: των κεντροδεξιών Χριστιανοδημοκρατών (CDU), ΤΩΝ Φιλελεύθερων Δημοκρατικών (του μετέπειτα FDP) και των Κομμουνιστών (SED). Τα αποτελέσματα των αλλεπάλληλων εκλογών επί σαράντα χρόνια μεταδίδονταν από την τηλεόραση: και πάντα οι Κομμουνιστές υπερψηφίζονταν με συντριπτική πλειοψηφία, που ξεπερνούσε τα όρια της αληθοφάνειας: 98,1 τοις εκατό, 95,4 τοις εκατό, 97,6 τοις εκατό.
Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν ήταν ωστόσο προφανές το 1946. Εκείνη την εποχή, θεωρούνταν πιθανό, απλώς πιθανό, ότι μπορούσε να προκύψει ένα σοσιαλιστικό κράτος που θα δικαίωνε το «δημοκρατικό» του ονόματός του. Είχαν ζήσει όλοι μια κόλαση στη γη. Δεν δικαιούνταν τον παράδεισο; Τα όνειρα των ανθρώπων είχαν ακονιστεί από τις δοκιμασίες και είχαν αποκτήσει ευδιάκριτα και συγκεκριμένα σχήματα.
(………………..)
Τη νύχτα της Κυριακής 12 Αυγούστου 1961, ο ανατολικογερμανικός στρατός άπλωσε αγκαθωτό συρματόπλεγμα σε όλο το μήκος των δρόμων που αποτελούσαν το όριο του ανατολικού τομέα και τοποθέτησε φρουρούς σε κανονικά διαστήματα. Οι άνθρωποι ξύπνησαν το ξημέρωμα και βρέθηκαν αποκομμένοι από συγγενείς, από τη δουλειά, από το σχολείο τους. Ορισμένοι όρμησαν να περάσουν από το συρματόπλεγμα. Άλλοι, ένοικοι διαμερισμάτων που έβλεπαν στη συνοριακή γραμμή, άρχισαν να πηδούν από τα παράθυρα σε κουβέρτες που κρατούσαν απλωμένες οι Δυτικοί στο μονοπάτι από κάτω. Τότε ο στρατός υποχρέωσε τους ενοίκους να χτίσουν με τούβλα τα παράθυρά τους. Άρχισαν από τους χαμηλότερους ορόφους, αναγκάζοντας τον κόσμο να πηδάει από όλο και ψηλότερα παράθυρα.
(………………………)
Όταν σε μια από τις φυλακές βρέθηκε μια συσκευή ακτινοβόλησης, η Υπηρεσία Αρχείων της Στάζι άρχισε να κάνει έρευνα για πιθανή χρήση ακτινοβολίας στους διαφωνούντες. Τα αποτελέσματα σόκαραν έναν λαό συνηθισμένο στις κακές ειδήσεις.
Η Στάζι χρησιμοποιούσε ακτινοβολία για να μαρκάρει ανθρώπους και αντικείμενα που ήθελε να παρακολουθήσει. Ανέπτυξε ένα φάσμα από ραδιενεργές ετικέτες, όπως ακτινοβολημένες καρφίτσες που μπορούσαν να εισαχθούν κρυφά στα ρούχα κάποιου, ραδιενεργούς μαγνήτες που τοποθετούνταν σε αυτοκίνητα και ραδιενεργά σκάγια με τα οποία πυροβολούνταν λάστιχα αυτοκινήτων. Ανέπτυξε ένα σπρέι με χειροκίνητη αντλία έτσι ώστε οι πράκτορές της να πλησιάζουν άτομα μες στο πλήθος και να τα λούζουν με ακτινοβολία ή να ψεκάζουν κρυφά το πάτωμα του σπιτιού τους και να έχουν ραδιενεργά αποτυπώματα των ποδιών τους οπουδήποτε ήθελαν. (…)
μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Οκτώ, 2008
“Να θυμάσαι ή να ξεχνάς; Τι είναι καλύτερο;”
Η Anna Funder γεννήθηκε στη Μελβούρνη το 1966 και μεγάλωσε εκεί και στο Παρίσι. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Εργάστηκε ως δικηγόρος διεθνών υποθέσεων και παραγωγός του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης στο Βερολίνο. Το 1997, φιλοξενήθηκε ως επισκέπτης συγγραφέας στο Αυστραλιακό Κέντρο του Πότσνταμ της Γερμανίας. Το 2004, της απονεμήθηκε το βραβείο Samuel Johnson, το σημαντικότερο βραβείο για δοκιμιακά έργα, για το βιβλίο της "Stasiland", το οποίο έχει μεταφραστεί σε 18 γλώσσες
