Κυριακή 11 Απριλίου 2010

αλά Αργεντινή

http://www.ispania.gr/images/stories/cover_tabarovsky.jpg
Η νουβέλα του Ταμπαρόφσκι γράφτηκε στο Μπουένος Άιρες μετά την παταγώδη αποτυχία των σχεδίων του Νομισματικού Ταμείου που οδήγησαν την Αργεντινή στην κατάρρευση. Η οικονομική κρίση υποβάθμισε τους μεσοαστούς και τους μετέτρεψε σε μια νέα τάξη νεόπτωχων. Οι νεόπτωχοι παίρνουν χαμηλούς μισθούς, ανάλογους των παραδοσιακά φτωχών στρωμάτων, αλλά δεν εννοούν να εγκαταλείψουν εξόδους, διασκεδάσεις, ακριβά ρούχα και γενικά τις μεσοαστικές τους προσδοκίες. Ο Ντάμι, ως κοινωνιολόγος της αγοράς, γνωρίζει καλά τις καταναλωτικές συνήθειες της μεσαίας τάξης που μπορούν να αποφέρουν κέρδος. Αυτή τη γνώση θα εκμεταλλευόταν για να καταξιωθεί επαγγελματικά αν το σώμα του δεν ασθενούσε ανεξήγητα και κατ’ εξακολούθηση.
Η μικρή, (ευφυώς πολιτική) νουβέλα του Ταμπαρόφσκι συνδυάζει χιούμορ και πολυμάθεια. Ο Ταμπαρόφσκι εκπροσωπεί τη νέα δυναμική γενιά λογοτεχνών της Αργεντινής που κληρονόμησε από τους γίγαντες της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας τη συνήθεια να αποδομεί τις παραδοσιακές αφηγηματικές τεχνικές. Με τη μέθοδο της «παρέκβασης», εισάγει στον αφηγηματικό ιστό θεωρίες κοινωνιολογίας, ψυχολογίας, πολιτικής φιλοσοφίας, μια ισχυρή θεωρητική βάση που ωστόσο δεν βοηθά τον ήρωα να ερμηνεύσει την παθολογική του περίπτωση.
Ο Ταμπαρόφσκι δημιουργεί ένα χαρακτήρα παγκόσμιο και άμεσα αναγνωρίσιμο σε μια νουβέλα που σήμερα μοιάζει σχεδόν προφητική. Ο Ντάμι ζει δίπλα μας, αν όχι μέσα μας, και εν μέσω οικονομικής κρίσης είναι πιο «ασθενής» από ποτέ.
Αυτό που για τον ίδιο ήταν πάθηση για τους άλλους ήταν πληροφορία, ένα στοιχείο με ξεκάθαρη ανταλλακτική αξία, υλικό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον του. Γιατί ασθένεια σημαίνει αδυναμία ελέγχου, αδυναμία άσκησης εξουσίας άρα και επαγγελματικής ανέλιξης. Κι αν η καριέρα ισοδυναμεί με τη ζωή τότε απόλυση και θάνατος είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα.
Ο Ντάμι θέλει να κάνει καριέρα. Όλα τα υπόλοιπα του φαίνονται αδιάφορα αν όχι θλιβερά. Όμως τελευταία απειλείται από ένα παράξενο σύνδρομο: ένα βήμα πριν την επαγγελματική καταξίωση ένα πλήθος απίστευτων ασθενειών τον ακινητοποιεί. Το σώμα του αντιστέκεται πεισματικά σε κάθε φιλοδοξία. Και ο Ντάμι από ανερχόμενος κοινωνιολόγος της αγοράς καταλήγει να επαναλαμβάνει τις αποτυχίες του. Η κατάστασή μοιάζει μάλλον με άσχημο παιχνίδι της μοίρας παρά με πραγματική ασθένεια.
Η οικονομική κρίση υποβάθμισε τους μεσοαστούς σε μια νέα τάξη νεόπτωχων. Οι νεόπτωχοι παίρνουν χαμηλούς μισθούς, ανάλογους των παραδοσιακά φτωχών στρωμάτων, αλλά δεν εννοούν να εγκαταλείψουν το βιοτικό τους επίπεδο, τις διασκεδάσεις, τα ακριβά ρούχα και γενικά τις μεσοαστικές τους προσδοκίες. Ο Ντάμι, ως κοινωνιολόγος της αγοράς, γνωρίζει καλά τις καταναλωτικές συνήθειες της μεσαίας τάξης που μπορούν να αποφέρουν κέρδος. Σε αυτή τη γνώση στηρίζεται για να κάνει καριέρα. Οτιδήποτε εκτός της καριέρας τού φαίνεται αδιάφορο, αν όχι θλιβερό. Όμως, τελευταία, απειλείται από ένα παράξενο σύνδρομο: ένα βήμα πριν φτάσει στην επαγγελματική καταξίωση, ένα πλήθος απίστευτων ασθενειών τον ακινητοποιεί. Το σώμα του αντιστέκεται πεισματικά σε κάθε φιλοδοξία. Η κατάστασή του μοιάζει μάλλον με κακόβουλο αστείο της μοίρας παρά με πραγματική ασθένεια. Γιατί, αν η καριέρα ισοδυναμεί με τη ζωή, τότε απόλυση και θάνατος είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα.
http://www.biblionet.gr/images/persons/82424.jpg
Ο Νταμιάν Ταμπαρόφσκι, γεννήθηκε το 1967 στο Μπουένος Άιρες. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες οτο Παρίσι (Εcole des Hautes Etudes en Sciences Sociales) και εμφανίστηκε στα γράμματα το 1992 με το μυθιστόρημα "Fotos Movidas". Ακολούθησε η έκδοση άλλων πέντε μυθιστορημάτων ("Coney Island", "Bingo", "Kafka de vacaciones", "La expectativa", "Las Hernias"), καθώς και του δοκιμίου "Literatura de izquierda" (Λογοτεχνία τις αριστεράς), που τάραξε τα νερά στο χώρο της λογοτεχνικής κριτικής στη χώρα του. Είναι ακόμα συγγραφέας μιας ανέκδοτης μελέτης για τον Marcel Duchamp και μεταφραστής αρκετών σύγχρονων ποιητών και πεζογράφων. Σήμερα εργάζεται ως μεταφραστής και διευθυντής της λογοτεχνικής σειράς των εκδόσεων Interzona, ενώ αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά και τα πορτογαλικά.


Μέσα από μιανευρωτική αφήγηση γεμάτη παρεκβάσεις, Η ιατρική αυτοβιογραφία πλέκει μια μεταφορά της σύγχρονης εργασιακής παράνοιας, όπου η ανεργία, η ασθένεια και κάθε είδος αδράνειας εν γένει γίνονται μορφές συμβολικού θανάτου.

 .... Πολιτικό με όλη τη σημασία της λέξης και το μυθιστόρημά του. Περιγράφει την πληβειοποίηση της μεσαίας τάξης, που λαμβάνει χώρα σήμερα σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο και τη σχολιάζει ο Νίκος Ξυδάκης στα τελευταία του άρθρα. Τη μετεξέλιξη δηλαδή του μικροαστού σε νεόπτωχο: πρώτα χάνεται η αποταμιευτική ικανότητα, στη συνέχεια οι έξοδοι, ακολουθούν τα ρούχα και τα συναφή, τέλος υποβαθμίζεται η ποιότητα των τροφίμων που αγοράζει. Τελευταίο κάστρο, η πρόσβαση στην ιδιωτική υγεία. Μετά την άλωσή του, το χάος. Το κυριότερο όμως είναι ότι ο Ταμπαρόφσκι περιγράφει την κατάσταση αυτή μέσα από έναν άνθρωπο αναίσθητο και γι’ αυτό άτρωτο, έναν νάρκισσο περιωπής, ενσάρκωση του ατομικισμού από τη μια, αφού «ο κόσμος είναι ένα κενό που γεμίζει μόνο με την προέκταση του ατομικού εγώ» -ένα εγώ που ο συγγραφέας υπονομεύει τεχνηέντως αρνούμενος την τυπική πρωτοπρόσωπη αφήγηση της αυτοβιογραφίας-, και της αλλοτρίωσης, της αποξένωσης από την άλλη. Ο Ντάμι δεν έχει καμία σχέση με το περιβάλλον, ούτε καν με την τάξη του, ούτε με τον ίδιο του τον εαυτό. Απωθώντας τα πάντα, σωματοποιεί τα πάντα και αρρωσταίνοντας έρχεται αντιμέτωπος με τον αληθινό κόσμο, που δεν έχει θέση για τους αδύναμους. Η αρρώστια τον εμποδίζει να δουλέψει, να επιτύχει, να αναγνωριστεί, να κυριαρχήσει, αλλά ευτυχώς το μέλλον διαρκεί πολύ....
Τιτίκα Δημητρούλια

11/4/2010 "Η Καθημερινή"
http://img.timeinc.net/time/daily/2001/0112/looters1220.jpg
Η κρίση της Αργεντινής (1999-2002) υπήρξε η πλέον πρόσφατη "μεγάλη" κρίση, η οποία έλαβε μεγάλη δημοσιότητα από τα ΜΜΕ και που καταγράφηκε στα ιστορικά βιβλία σαν αρνητικό παράδειγμα της "αγριότητας" των μέτρων που επέβαλε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

..
Η κρίση της χώρας αυτής, είχε τα ίδια χαρακτηριστικά και αιτίες που είχαν όλες οι κρίσεις χωρών: αδύνατο εμπορικό ισοζύγιο, νόμισμα της χώρας "δεμένο" με κάποιο άλλο ισχυρότερο νόμισμα και ανίκανη -και συχνά διεφθαρμένη- πολιτική διοίκηση.

Η παρακμή της Αργεντινής οφείλεται σε σπατάλες του δημόσιου τομέα. Στην αποδιάρθρωση του εκπαιδευτικού της συστήματος. Στην έλλειψη κέντρων έρευνας υψηλού επιπέδου. Πριν απ' όλα, όμως, οφείλεται στην κυριαρχία νεοφιλελεύθερων δογμάτων στην οικονομία της, ακόμα και όταν κυβερνούσαν λαϊκίστικα κινήματα. Ολα αυτά την οδήγησαν σε βαθιά κρίση που αντιμετωπίστηκε με δανεισμό από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και μέτρα, ανάλογα με εκείνα που έλαβε πρόσφατα η Ελλάδα. Η υλοποίησή τους οδήγησε την Αργεντινή σε μακροχρόνια ύφεση.

Ν. Κοτζιάς: Η Ελλάδα μετά την κρίση: Αργεντινή ή Βραζιλία;